اسفند ۱۴، ۱۳۸۸

سرنوشت میدان نقش جهان

سرنوشت ميدان نقش جهان تا يک‌ماه ديگر رقم مي‌خورد
هيات يونسکو پس از بازديد از تعديل برج جهان‌نما و روند تعديل طبقات باقي‌مانده اعلام کردند که تا يک‌ماه آينده گزارش نهايي خود را به مقرر اصل مرکز ميراث جهاني يونسکو در پاريس ارسال مي‌کنند. همچنين اين هيات پس از بازديد از مترو اصفهان نسبت به وضعيت مدرسه چهارباغ اظهار نگراني کردند.


خبرگزاري ميراث فرهنگي ـ گروه ميراث فرهنگي ـ مسئول امور فرهنگي يونسکو در نشستي مطبوعاتي با اصحاب رسانه‌ در اصفهان نتايج حاصل از بازديد تعديل برج جها‌ن‌نما را به يک‌ماه آينده موکول کرد، اما نسبت به آغاز مراحل پاياني تعديل اين ساختمان اظهار رضايت کرد.
طي دو روز گذشته هياتي متشکل از "جونکو تاني‌گوچي"، مسئول امور فرهنگي يونسکو در تهران، "فينگ جين"،‌ از مقرر مرکز ميراث جهاني در پاريس و پروفسور "ايوا ساکي" از ايکوموس جهاني، بازديدهاي خودشان را از پروژه‌هاي مترو اصفهان و برج جهان‌نما آغاز کردند. در اين بازديد علاوه بر مسئولان استاني "آراش بوستاني"، نماينده ايکوموس ايران نيز حضور داشته است.در ادامه بازديد‌ها امروز کنفرانسي مطبوعاتي در سازمان ميراث فرهنگي استان اصفهان با هيات يونسکو، رئيس سازمان ميراث فرهنگي اصفهان و مدير کل دفتر ثبت آثار نيز برگزار شد.
حيدري‌پور در آغاز کنفرانس، محور حضور اين هيات را در دو بند بازديد از کاهش برج جهان‌نما و ارائه گزارش آن، و بررسي وضعيت پروژه مترو اصفهان و ميزان تاثيرات آن بر بافت تاريخي و ميراث اصفهان عنوان کرد.تاني‌گوچي در آغاز اين نشست به تشريح ماموريت گروه تحت سرپرستي خود پرداخت و گفت: «ما براي پاسخ‌گويي به پرسش‌هاي کميته ميراث جهاني امروز در اصفهان حضور داريم.»
وي درباره اين پرسش‌ها گفت: «اين پرسش‌ها عبارتند از: ارزيابي حفاظت آثار موجود در اصفهان و بررسي ارزش جهاني آن‌ها بر طبق مصوبه سي و سومين جلسه مرکز ميراث جهاني و نيز بررسي خطر عبور مترو از زير بافت تاريخي و ميزان تاثير آن در ميراث اصفهان است. همچنين بررسي ميزان تعديل ارتفاع برج جها‌ن‌نما و نيز همکاري دولت جمهوري اسلامي در اين زمينه، ارزيابي ميزان پيشرفت در رابطه با افزايش محدوده تاريخي الحاقي به پرونده ميدان نقش جهان نيز بخش ديگري از اين پرسش‌هاست.
وي گفت:‌ »اين محدوده الحاقي مسجد جامع، بازارها، زاينده رود و پل‌هاي تاريخي و همچنين بخش جنوبي چهارباغ است که با هدف حفاظت بيشتر از ميراث شهري اصفهان به ثبت جهاني مي‌رسند.»به گفته وي استفاده از مشاوره کارشناسان خارجي به دولت جمهوري اسلامي و ذي نفعان اين پروژه، و ابلاغ توصيه‌هايي از طرف مرکز ميراث جهاني به دولت براي ايجاد شرايط بهتر حفاظت از اين ميراث نيز از ديگر بخش‌هاي ماموريت هيات يونسکو بوده است.

وي نتايح ديدارهاي سه روز خود و هيات همراه اصفهان را ديدار با مسئولان ميراث فرهنگي، ديدار با کارشناسان و مسئولان قطار شهري، مسئولين دولتي و استانداري اصفهان، و ديدار با مشاورين و کارشناسان فعال در پروژه‌هاي جهان‌نما و مترو اصفهان بر شمرد.
تاني‌گوچي در پاسخ به پرسش خبرنگاران که از ارزيابي شخصي وي درباره تعديل جهان‌نما مي‌پرسيد گفت: «در حال حاضر براي اظهار نظر زود است چرا که ما در ميانه ماموريت خود هستيم و در حال حاضر مشغول جمع‌آوري اطلاعات هستيم. در تاريخ 7 مارچ پس از مراجعت ما به تهران جلسه‌هاي رايزني آغاز مي‌شود و کمتر از يک‌ماه اظهار نظر قطعي و ارائه اين گزارش به مرکز ميراث جهاني صورت مي‌پزيرد.»
وي افزود در طي يک‌سال گذشته گزارش‌هايي از دولت جمهوري اسلامي مبني بر تعديل ارتفاع برج جهان‌نما به يونسکو رسيد که ديروز با توجه به بازديد از روند تعديل اين پروژه پيشرفت‌هاي قابل توجه و مثبتي را در اين زمينه مشاهده کرديم. تاني‌گوچي در رابطه با پروژه مترو اصفهان نيز با توجه به جمع‌آوري اطلاعات و نشست‌هاي برگزار شده در اين زمينه در روز گذشته و روزهاي آينده گفت: «اطلاعات مفصلي در رابطه با انحراف دستگاه حفار مترو در کنار سي و سه پل دريافت کرديم و نياز به اطلاعات بيشتر در رابطه با نحوه عبور مترو از کنار مدرسه چهارباغ داريم.»
وي افزود: «با توجه به اطلاعاتي که در رابطه با انحراف تونل مترو در کنار سي و سه پل توسط مسئولان به ما داده شده به نظر مي‌رسد که پايه‌هاي پل آسيب نديده باشد. هر چند نتيجه نهايي بر اساس مشاهدات و اطلاعات ارائه شده به آقاي ايوا ساکي، سپرده شده تا تصميم‌گيري شود.
به گفته وي به نظر مي‌رسد که نگراني‌هاي ايجاد شده در رابطه با انحراف تونل مترو به دليل اطلاعات ناصحيح منتشر شده که با مديريت صحيح مسئولان برطرف مي‌شود، ولي نگراني اصلي هيات يونسکو در رابطه با مدرسه چهارباغ است.
وي در رابطه با دليل اصلي حساسيت ارتفاع جهان‌نما براي يونسکو گفت: «يونسکو از دولت ايران طرح جامعي دريافت کرد که در آن کاروانسراي تاريخي تخريب شده بود و بعضي قوانين توسط دولت ايران زير پا گذاشته شده بود.»
وي با تاکيد بر اين‌که در سال 1979 ميدان نقش جهان به ثبت درآمد، اما محدوده حفاظتي نداشت گفت: «در سال‌هاي 1990 با توجه به پيگيري‌هاي يونسکو و ايکوموس نياز به تعيين محدوده در رابطه با اين اثر تاريخي ايجاد شد. که در سال 1999 گزارشي توسط دولت ايران به کميته ارسال و بر اساس آن منطقه حفاظتي ميدان نقش جهان تعيين شده بود. کميته ميراث جهاني نيز به مقامات رسمي و دولتي وقت ايران تبريک گفت و آن‌ها از طرف يونسکو مورد تشويق قرار گرفتند. چرا که با شکل‌گيري اين طرح جامع قوانيني هم به وجود آمد و ايران موظف شد از روند اين طرح گزارشي را به کميته ارائه کند.
در سال 2002 به بعد ماموريت‌هايي در نظر گرفته شد تا کارشناسان جهت همکاري با دولت ايران فعال شوند که در پي اين تعاملات اقدامات حفاظتي مثبتي ديده شد اما برخي طرح‌هاي توسعه عمراني مانند جهان‌نما در اين شهر منفي و نگران کننده بود.»
وي با اشاره به اخبار ناصحيح منتشر شده در رسانه‌هاي داخل و برون مرزي ايران در رابطه با جهان‌نما گفت: «تنها تذکري که در رابطه با قرار گرفتن ميدان نقش جهان در فهرست ميراث در خطر يونسکو داده شد در سال 2006 بود و به غير از آن هيچ تهديد ديگري توسط يونسکو صورت نگرفته است.»
وي در رابطه با پرونده‌هاي الحاقي به پرونده ميدان نقش جهان گفت که در خواست به صورت غير رسمي بارها به کميته ميراث جهاني ارائه شده و هنوز درخواستي دراين‌باره دريافت نشده است.در سال 2007 نيز ليستي از بناها با عنوان فهرست موقت تهيه شد که اصفهان در آن ليست قرار گرفته بود. و همين امر بود که باعث شد مسئله مترو و تاثير آن بر بافت تاريخي اصفهان پررنگ شود.
تاني‌گوچي در پاسخ به پرسشي مبني بر اين‌که چرا يونسکو زودتر وارد مسئله مترو اصفهان نشد پاسخ داد: «ما همان لحظه که خبر را دريافت کرديم درخواست داديم و اظهار تاسف کرديم. متاسفانه مقامات رسمي ايران به يونسکو تعهد داده بودند که محور کنوني تغيير کرده و خطري آثار را تهديد نمي‌کند. اما با توجه به بازديد‌هاي ميداني ما و پروفسور ايواساکي در اين‌ چند روز شاهد اين بوديم که اين تونل همچنان به مسير خود ادامه داده و اين باعث تعجب ما بود.
وي افزود: «در رابطه با پروژه مترو اصفهان، بر اساس توصيه‌ها و پيشنهادات ايواساکي گزارش خود را به ايران و کميته ميراث جهاني ارائه مي‌کنيم. همچنين اطلاعاتي از ميدان عتيق دريافت کرديم که متاسفانه هنوز فرصت بازديد از نزديک را نداشتيم که اين بازديده در راستاي سئوال مطرح شده توسط ايواساکي از مسئولان دولت ايران مبني بر تهيه طرح مطالعات باستان شناسي پيش از هر اقدام عمراني در اصفهان صورت مي‌پزيرد.»
اسفنديار حيدري‌پور نيز در پايان اين جلسه مطبوعاتي گفت که ما متعهد شده‌ايم تا در رابطه با سي و سه پل و مدرسه چهارباغ بررسي‌ها و مانيتورينگ اين دو اثر را با دقت ويژه‌اي انجام دهيم. همچنين درخواست ما از اين هيات در اين سفر دريافت کمک‌هاي فني و کارشناسي در رابطه با مرمت در ايران بوده است و از يونسکو درخواست کرديم تا جلسه‌اي با مشاور ما در رابطه با مسئله سي و سه پل داشته باشد

هیچ نظری موجود نیست: